Ampul Ne Zaman ve Kim Tarafından İcat Edildi, Tarihi Gelişimi
Belkide çağımızın en büyük nimetlerinden birisidir lambalar, ya da diğer deyişle ampuller. Çok az da olsa akşamleyin karanlık çöktükten sonra elektrikler gittiği zaman, ne yapacağımızı bilmez bir duruma geliriz. Çünkü zifiri karanlık hiçbir işimizi yerine getirmemize izin vermez. İçimizden sayı saymaya başlarız biran önce ışıklar gelsin diye. İşte bu ışığı bize sağlayan, gecelerimizi gündüze çeviren, geçmişteki en büyük icatların başında gelmektedir ampul! Bizde bu yazımızda hayatımıza büyük bir kolaylık ve güzellik getiren ampulün nasıl icat edildiğini, kimin icat ettiğini ve icat edildiği günden bugüne geçirdiği tarihi gelişimi kısaca anlatmak istedik.
Elektrik (Akkor) lambası: Elektrikle ısındığı zaman ışık veren filaman telli ve camla çevrili lamba. Akkor ve flöresan lamba iki önemli ışık kaynağıdır. Günümüzde kullanılan akkor lamba tungsten filamanlı olup, elektrik akımıyla 2600°C’ye kadar ısınır. Tungsten filaman 3382°C gibi çok yüksek bir erime noktasına sahip olduğu için, saatlerce erimeden ve kırılmadan ışık vermeye devam eder. Filamanın bulunduğu cam kısmın içi boşaltılmış ve azot-argon karışımı bir gaz doldurulmuştur. Bu karışım filamanla kimyasal reaksiyona girmez ve basıncı ile lamba ışık verirken filamanın buharlaşmasını önler. Buharlaşmanın meydana gelmesi lambanın iç kısmının siyahlanmasına ve muhtemelen lambanın ömrünün sona ermesine sebep olur. Akkor lambaların ortalama ömrü 1000 saattir.
Tarihçesi: 1802’de Humphry Davy,elektrik akımını platin telden geçirerek onu akkor haline getirdi. Ancak bunun ışıklandırmadaki imkânlarını araştırmadı. Bu imkânı açık olarak fark eden ilk araştırmacı J.W. Starr sayılabilir. Starr’ın lambalarının birinde elektrikle ısıtılan karbon çubuk vakum cam tüp içindeydi. Starr, 1846’da 25 yaşında öldü.1848-1860 yılları arasında da Swan, flaman olarak karbonize edilmiş bir kâğıt şerit kullandı. Kullanılan lamba havası boşaltılmış camdan mamul bir ampuldü. İletken teller lambanın boynundan çıkarken aralarındaki kauçuk malzemeyle izole(yalıtılmış) oluyordu. Swan bu zaman periyodunda da pratik bir lamba yapamamıştı.
Ev ve işyerlerinde kullanılan lambaların yapımı Edison ve Swan’la gerçekleşecekti. Edison çalışmalarına 1877’de başladı. Swan da 17yıl sonra bu işe tekrar döndü. Edison flaman olarak birçok malzeme kullandı ve sonunda 21 Ekim 1879’da yaklaşık iki gün aydınlatma yapabilen karbonize edilmiş pamuk flamanlı lambayı geliştirdi. Ancak patenti 1882’de Swan aldı. 1883’te de Edison ve Swan elektrikle aydınlatma şirketi kurdu.
Bu tür lambalar 1904’e kadar kullanıldı.
Thomas Alva Edison (11 Şubat 1847 – 18 Ekim 1931)20.yüzyıl yaşamını icatlarıyla büyük bir şekilde etkileyen Amerikalı mucit ve iş adamıdır. Bazı icatları tamamen orjinal olmamakla birlikte, eski icatların geliştirilmesi veya yönetimi altında çalışan yüzlerce çalışana aittir. Yinede Edison elinde bulundurduğu kendi adını taşıyan 1,097 Amerikan patentiyle tarihteki en önemli ve en verimli mucitlerden biri olarak nitelendirilir. Patentlerinin çoğu Amerika’nın haricinde Almanya, Fransa ve Alexander Just ile Franz Hanaman Tungsten telin kullanıldığı lambayı geliştirdiler. 1907’de ABD’de üretim başladı. 1908’de de haddeden geçirilmiş tungsten elde edildi. Böylece bugünkü lambalar üretilmeye başlandı.
Ark lambası: İki iletken arasında elektrik arkı meydana getirilmesi suretiyle çalışan lamba çeşididir. İletken olarak genellikle karbon çubuklar kullanılır. Işık kaynağı elektrik arkı ile karbon çubukların ısınan uçlarıdır. Çok parlak ışığa ihtiyaç duyulan yerlerde, mesela film projektörlerinde ve ışıldaklarda ark lambasından faydalanılır. Ark lambası terimi genellikle, aralarında bir hava boşluğu bulunan yavan karbon elektrotlardan meydana gelen lambalar için kullanılır. Hâlbuki floresan lamba türünden olan lambalar da gaz ortamlı tüplerde meydana getirilen elektrik arkıyla ışık verirler. Bazı morötesi lambalar da ark lambası sınıfındandır.
Merak ediyorum edison ampulü bulmasaydı tayyip partinin simgesini gaz lambasımı yapacaktı yoksa fenermi…Bu sorular hep aklımda ama cvplayan yok…Edison keşke bulmasaydınampulu hiç olmazsa ak parti diye bişey olmazdı….
güzel çokkkkkkkkkkkkk
sadık sana katılıyorum
sizene akp den sen akp tarafından yaşatılıyosun gerizekalı
Bence siz bunlarla deil bilgilerle sohbet kurmalısınız
Bence siz bunlarla deil bilgilerle sohbet kurmalısınız
bence edison iyikide andulü burmuş burmaşaydı karanıkta kalırdık bence anpulü yaşantımızda yeri çok önemli bizi karanıktan kurturan edisona yakadan teşekül edersez azdır
çok güzel ama edison keşke ampulü burmasaydı çünkü gaz lambasıyala daha çok eylenirdik
bence edisona çok teşekül etmeliyiz iyikide ampulü burmuş hem bizi karanıktan kurtalmış hemde icatını tüm dünyaya duyurmuş ama gaz labaşılayla eğrenirdik ama ben ampulü çok seviyorum edisona koç teşekül etmeliyiz
bence edison ampulü burmasaydı ben çok egerinirdim ne var kide bulmus ampulü ama karanıkta çok iyi olmazdı neyse çokkkkkkkk güzel bir şey
bence cok sacma
bence çok güzel bir icad
bence güzel yorumlar
çok yanılıyosan akp en güzel parti şimdi o olmasa kimin elinde olcaktıkki
bence güzel icad
edison u çok merak ediyorum
Bende ireme katılıyorum…Aklınızı başka yerlere dğil derse verin…ok…
tomas nereden bulmuşki bunları……..?……………..
ewettttttttt canlarım ölee bebişler ne dediğim anladınız mı
bnce çoq saçma olmuş iğğrenç birşey bne ce hiç beğenmedim çooq qötü olmuş öğğğ miğdem bulandı
berbatttttt
bu edison kimdir acaba?
hiç güzel değil mal gibi
EDİSHON AMPULU BULMASAY DI GECE KULÜPLERİNDE GAZ LAMBASIYLAMI DANS EDECEKTİK
KİM BİLİR DERSLERİNİZ SIFIRDIR İNŞALLAH ÖYLE OLUR
bence çok güzel olmuş hiç öyle demeyin karanlıkta mı oturacaktık isteyenler öyle yapsın hem tassarruf ederler
harika ya böle bişey yok
iğrenç
bence bu harika birşey
bana göre bu süper. ve ilginç bir şey adisonu çoook seviyorum
aa aaaa bu nasıl bişey böyle
adisonu çooooooook seviyorum
hiç güzel değil
e
edison a uzylılar yardım ettile .
neden bütün bilim adamları okulda atılır
Daha ekleme yapılabilir ve bir kalıp olabilirdi.
teşekkür ederim
çok yararlandım teşekkürler
yararlandım ama öğretmen çıktı kabul etmiyorum dedi ama siz yinede sağolun..!!!arkadaşlar gerginlik yaratmayın””””
bu site çok güzel daha güzel yapın
daha az yazı yazın hem size yazık hem bize
ampul olmasa biz ne yapardık ? ama Edishon bu günkü kullandığımız ampullü icat etti.
iyiki Edishon bu icattı düşünmüş yoksa ….
ohh projemi bu sitenin sayesinde bitirdim
ben çok yararlandım sağolun
seni seviyorum edison
aranızda sbs den korkan varsa hiç korkmasın sbs sizden korksun….
BENCE AMPUL ÇOKK GEREKLİMİ BİLMİYORUM ÇÜNKÜ BEN KARANLIKTA OTURMAYI DA ÇOK SEVERİM
SBS BENDEN KORKMAZ BEN SBS’DEN KORKARIM SINAVA SBS’Mİ GİRECEK
BnCe Spr olmus elınıze saqlık kesn 100 alırım bide bu tar<z yazıların sıyasetle karısıtrlması hıc ho deıl arkadaslar…
spr ellerınze saqlık